Panleukopenia

Przyczyny
Choroba wirusowa atakuje zwykle młode koty (od 2 miesięcy do 2 lat), rzadko koty starsze. Sporadyczne przypadki zachorowań odnotowano także w ogrodach zoologicznych (leopard, tygrys, rys). Szczególnie wrażliwą rasą są koty syjamskie. Pierwsze przypadki choroby zostały opisane już w 1938 r. w USA, natomiast w Polsce choroba jest znana od 1957 r. 
Panleukopenię wywołuje wirus zaliczany do grupy parvo, charakteryzujący sie dużą wytrzymałością. Źródłem zakażenia są zwierzęta chore, które wraz z kałem albo kropelkami śluzu z dróg oddechowych (niekiedy też moczem) wydalają chorobotwórczy wirus do środowiska. 
Zazwyczaj do zakażenia dochodzi w sposób doustny lub donosowy, nie wyklucza jednak, że może dojść do niego na skutek ukłuć pcheł i innych pasożytów. Najczęściej chorują osobniki młode, pomiędzy 3. a 4. miesiącem życia. Niektórzy specjaliści twierdzą, że rasowe koty syjamskie i perskie są szczególnie podatne na te chorobę ze względu na recesywne geny (anomalie budowy leukocytów). Śmiertelność w przypadkach panlekopenii jest wysoka (50 - 90 procent).

Objawy
Okres inkubacji choroby wynosi od 4. do 9. dni. Znane są jednak także przypadki dwunastodniowej inkubacji. Choroba może przebiegać w postaci nadostrej lub ostrej. W tej pierwszej nie obserwujemy żadnych niepokojących objawów. Zazwyczaj gdy właściciel znajduje padłe zwierzę podejrzewa otrucie. 
W postaci ostrej występują wymioty z wydalaniem zabarwionego żółcią, śluzowatego lub wodnistego płynu. Uporczywe wymioty prowadzą do odwodnienia organizmu. Kot wydaje bolesne jęki. Jego kał jest rzadki i bardzo cuchnący. Temperatura chorego zwierzęcia podnosi się do 40-41 stopni C, po czym szybko opada. Zwierzęta giną w ciągu 24-48 godzin, często z głową opartą o naczynie z wodą. W przypadkach łagodniejszych choroba trwa od 5 do 6 dni. Objawy ze strony układu oddechowego nie występują lub pojawiają się dopiero w ostatnim okresie na skutek powikłań wirusowo-bakteryjnych. Zwierzęta, które przeżyją 9-10 dni powracają do zdrowia po dłuższej rekonwalescencji. W przebiegu panleukopenii stosunkowo rzadko pojawia się krwista biegunka oraz wycieki z nosa i worka spojówkowego. W niektórych przypadkach wokół oczu obserwuje się stan zapalny a potem zmiany błony śluzowej. Na brzegu języka mogą pojawić się owrzodzenia.

Leczenie i zapobieganie
Leczenie swoiste polega na podaniu surowicy, leczenie objawowe i wspomagające na uzupełnianiu strat wodnoelektrolitowych, podawaniu środków przeciwwymiotnych i antybiotyków ze względu na możliwość powikłań bakteryjnych. Bardzo ważne jest zapobieganie chorobie przez dokonanie szczepienia ochronnego przeciwko panleukopenii, które praktycznie eliminuje ryzyko zachorowania.